Upadłość konsumencka – nowelizacja

9 listopada 2018  — Arkadiusz
Upadłość Konsumencka, finanse dla ciebie, konsolidacja chwilówek
Upadłość Konsumencka, Finanse dla Ciebie

 

 Nowelizacja przepisów o upadłości konsumenckiej, mająca wejść w życie w 2019 r., to duże wydarzenie dla wszystkich osób fizycznych mających problem ze spłatą swoich długów. Nowelizacja obejmuje nie tylko przedsiębiorców indywidualnych, ale też byłych członków zarządu spółek z  o. o. oraz osoby nie prowadzące działalności gospodarczej.

Więcej o nowelizacji ustawy konsumenckiej przeczytasz w dzisiejszym artykule.

Ocena nowelizacji ustawy o upadłości konsumenckiej 2019 r.

Kluczowe dla rozważań o nowelizacji ustawy o upadłości konsumenckiej jest rozróżnienie pomiędzy ogłoszeniem upadłości konsumenckiej, a umorzeniem zobowiązań niewykonanych w postępowaniu upadłościowym.

Postanowienie o ogłoszeniu upadłości – zmienia sytuację prawną dłużnika, czyniąc go upadłym, a z jego majątku – masę upadłości likwidowaną przez syndyka.

Postanowienie o umorzeniu zobowiązań – to główny cel całego postępowania upadłościowego. Decyzją sądu niespłacone  zobowiązania dłużnika zostają anulowane.

Obowiązujące od 2015 r. przepisy upadłości konsumenckiej dużą rolę kładły na konieczność oceny  przez sąd, czy dłużnik rzetelnie wywiązywał się ze swoich zobowiązań i ustalenie jego ewentualnej winy w niewypłacalności.  Jeśli ocena wypadała pomyślnie, z chwilą ogłoszenia upadłości upadły przeważnie zostawał oddłużony – po wykonaniu Planu Spłaty Wierzycieli (PSW) lub bez niego. Nowelizacja z 2019 r. sprawi, że ogłoszenie upadłości konsumenckiej będzie tylko wstępem do późniejszego oddłużenia, a oddalenie wniosku o ogłoszenie upadłości będzie bardzo rzadkie (automatyzm ogłoszenia upadłości). Całe postępowanie ulegnie też znacznemu wydłużeniu. Zdecydowanie wzrośnie również ryzyko braku oddłużenia.

Przeczytaj również: Upadłość konsumencka a rażące niedbalstwo dłużnika

Cel – oddłużenie upadłego

 

Głównym celem postępowania upadłościowego jest umorzenie długów osoby składającej wniosek o upadłość. W nowym procesie upadłościowym nie będzie brana pod uwagę wina dłużnika w zakresie jego niewypłacalności. Stawia to dłużnika na wyższej pozycji, niż wierzyciela. Samo ogłoszenie upadłości nie będzie jednak tak znaczące, jak do tej pory i nie będzie automatycznie wiązało się z umorzeniem zaległości upadłego. Wyrok stwierdzający upadłość rozpocznie tzw. właściwe postępowanie upadłościowe, podczas którego ustalony zostanie PSW. Jego czas będzie zależał właśnie od oceny ewentualnej winy dłużnika w powstaniu zaległości.

 

Przeczytaj również: Upadłość konsumencka – co to jest i jak ją ogłosić?

Ujednolicenie praw osób ubiegających się o upadłość

Nowelizacja zrównuje prawa osób nie prowadzących działalności gospodarczej i przedsiębiorców (którzy do tej pory byli na gorszej pozycji w procesie upadłościowym).

 

Zwiększenie roli wierzyciela w procesie upadłościowym

 

Wbrew pozorom wierzyciele otrzymają więcej możliwości walki z nierzetelnymi konsumentami w procesie upadłościowym, m.in. możliwość wstrzymania oddłużenia na czas trwania równoległych procesów (nawet po ogłoszeniu upadłości konsumenckiej). Co więcej, ci spośród dłużników, którzy zdecydują się na rozpoczęcie procesu upadłościowego bez uprzedniego przeanalizowania swojej sytuacji, będą musieli liczyć się z tym, że sąd umorzy postępowanie.

 

Przejrzystość postępowania – Krajowy Rejestr Zadłużonych

 

Wraz z nowelizacją ustawy upadłościowej wchodzą w życie przepisy o Krajowym Rejestrze Zadłużonych. Rejestr ma zachęcić wierzycieli do większej aktywności w procesie upadłościowym (np. dzięki dostępności informacji o postępowaniu i sytuacji majątkowej dłużnika), a także ograniczyć dotychczasowe możliwości dłużnika (jak ponowne składanie wniosku o ogłoszenie upadłości w innym sądzie). 

 

Utrudnienie postępowania upadłościowego

 

Mimo większej dostępności ogłoszenia upadłości, sam proces będzie bardziej złożony. Ogłoszenie upadłości będzie jedynie punktem wyjścia do właściwego postępowania upadłościowego i ewentualnego umorzenia zaległości dłużnika. On sam będzie musiał wykazać się większym zaangażowaniem, niż do tej pory, aby móc rozpocząć życie z czystą kartą. 

 

Zwiększenie ryzyka dla dłużnika

 

Wyzwaniem nie będzie już ogłoszenie upadłości konsumenckiej, a doprowadzenie do umorzenia długów upadłego. On sam będzie musiał lepiej przygotować się do postępowania upadłościowego w obawie przed umorzeniem procesu. Umorzenie uniemożliwi mu zgłaszanie wniosku o upadłość przez kolejne 10 lat (fakt ten będzie jawny, dzięki wpisie w Krajowym Rejestrze Zadłużonych)

 

Większa rola syndyka

 

Syndyk, oprócz swoich dotychczasowych zadań, będzie musiał przygotować PSW (albo ustalić istnienie przesłanek oddłużenia bez planu spłaty), a także opisać przyczyny powstania niewypłacalności dłużnika (z jego winy, czy nie?). To do  niego będą też spływać pisma o zgłoszeniu wierzytelności (co w założeniu ma odciążyć sądy).

 

Trzy opcje oddłużenia

 

Nowelizacja wprowadza trzy rodzaje upadłości konsumenckiej, różniące się tokiem postępowania. Umorzenie zobowiązań upadłego będzie możliwe na każdym z etapów postępowania.

1. Ogłoszenie upadłości konsumenckiej – równocześnie z ogłoszeniem upadłości.

2. Likwidacja majątku – po zakończeniu likwidacji majątku bez ustalenia PSW.

3. Po wykonaniu PSW.

 

Obligatoryjne ustalenie Planu Spłaty Wierzycieli

 

W wyniku dopuszczenia do upadłości konsumenckiej osób, które do tej pory nie miały takiej możliwości, zwiększy się liczba oddłużonych osób fizycznych po wykonaniu PSW.

 

Spowolnienie procesu upadłościowego

 

Możliwość ogłaszania upadłości osób niewypłacalnych od lat 90-tych, łącznie z obsługą aktualnych niewypłacalności osób fizycznych, będzie widocznie spowalniać proces upadłościowy.  Zatory będą dodatkowo powstawać na skutek:

możliwości wstrzymania oddłużenia na wniosek wierzyciela na czas toczącego się procesu przeciwko osobie ogłaszającej upadłość,

obligatoryjnego ustalania PSW i wydłużenia czasu jego trwania,

konieczności wykonania przez sąd dodatkowych czynności po ogłoszeniu upadłości, np. rozpatrzenie wniosku małżonka osoby upadłej o ochronę należącej do niego części majątku wspólnego,

braku nowych etatów dla sędziów, referendarzy i sekretarzy.

Ocena projektu nowelizacji

Podsumowując, oceny nowelizacji przepisów o upadłości konsumenckiej  można dokonać pod kątem 4 wskaźników:

1. Dostępności

Automatyczne ogłoszenie upadłości sprawi, że wiele osób do tej pory nie mogących starać się o ogłoszenie upadłości teraz będzie miało taką możliwość, np. byli przedsiębiorcy czy członkowie zarządu spółki z o. o.

2. Pewności oddłużenia

Prawdopodobieństwo oddłużenia w momencie ogłoszenia upadłości konsumenckiej jest mniejsze, niż dotychczas. Umorzenie postępowania może być częstsze m.in. na skutek większego rygoryzmu oceny upadłego oraz przejrzystości jego sytuacji gwarantowanej przez Krajowy Rejestr Zadłużonych.

3. Czasu oddłużenia

Postępowania będą trwały dłużej, z powodu zwiększonej liczby wniosków o ogłoszenie upadłości i bardziej skomplikowanej procedury.

4. Kosztu oddłużenia dla dłużnika

Koszt umorzenia zobowiązań dla upadłego będzie wyższy, niż dotychczas. Co więcej, upadły będzie musiał spłacać swoich wierzycieli w większym wymiarze, niż do tej pory.

Wnioski:

Nieograniczony dostęp do upadłości konsumenckiej z możliwością oddłużenia wiąże się z większym ryzykiem niepowodzenia, a także z wydłużonym okresem spłat i ich wyższym poziomem. Dla większości dłużników cena za życie wolne od długów nie wydaje się jednak wygórowana. Ważne, by zdawać sobie sprawę z ryzyka przed złożeniem wniosku o upadłość.

 

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *